De kunst van het recht

Na het afronden van mijn VWO-opleiding zat ik in dubio. Koos ik voor mijn passie voor kunst en mijn wens om mooie dingen te creëren en moest ik dus naar de Kunstacademie gaan? Of zou ik voor een rechtenstudie kiezen, waarin ik mijn taalkundige ei kwijt kon, heerlijk ongegeneerd kon discussiëren, eindeloos puzzels kon oplossen en waarmee ik andere mensen met raad en daad kon helpen? Ik besloot na lang wikken en wegen voor het laatste te gaan. Met mijn keuze bleek ik de spijker op de kop te hebben geslagen.

Tijdens mijn rechtenstudie, maar vooral tijdens mijn werk als advocaat, zag ik dat het recht opvallend veel gelijkenissen heeft met kunst en ik feitelijk geen concessies heb gedaan. Op de eerste plaats natuurlijk de titel ‘meester’. Niet alleen is dit immers de academische titel waarmee je naam wordt gesierd als je een universitaire rechtenstudie succesvol hebt afgerond, het is tevens de aanspreektitel van grote kunstenaars.

Verder geldt dat je voor zowel het maken van kunst, als het vakkundig bepleiten van een zaak bovenal inzicht en creativiteit moet bezitten. Iedereen kan een paar vegen op een doek zetten of woorden letterlijk overnemen uit een wetboek. Het gaat er echter om hoe je het doet en wat je ermee wilt bereiken. Ga je voor een nietszeggende tekening die op geen enkele wijze iets toevoegt en ongezien weer in de prullenbak verdwijnt? Of ga je voor een meesterwerk en zorg je voor een andere invalshoek waardoor jouw schilderij eindeloos de muur blijft sieren? Hetzelfde geldt voor het recht. Knip en plak je een eerder geschreven processtuk van zaak A in zaak B, wetende dat het je enkel geld in het laatje brengt, maar de zaak er niet mee wint? Of doe je je meestertitel eer aan en creëer je door degelijk onderzoek en een scherpe schrijfstijl een juridisch stuk waarmee je voor je cliënt daadwerkelijk het verschil maakt?

Een andere gelijkenis is dat het recht niet zwart wit is, net als dat kunst op allerlei manieren kan worden uitgebeeld. Het is op beide vlakken bovendien juist de kunst om buiten de gebaande lijntjes te kleuren. Om verder te kijken. Het is de kunst van het recht.